Międzynarodowy Kongres Naukowy „Stan badań nad wielokulturowym dziedzictwem dawnej Rzeczypospolitej" jest organizowany co trzy lata w różnych miastach. Jego pierwsza edycja odbyła się w 2009 r. w Białymstoku, trzy lata później gospodarzem wydarzenia była Warszawa. Po kolejnych trzech latach kongres powrócił do stolicy Podlasia, a w tym roku odbędzie się w Rzeszowie oraz w Jarosławiu. Wydarzenie potrwa trzy dni od 3 do 5 października 2018 roku.
Niezmienna pozostała idea przyświecająca pierwszej edycji Kongresu - jego celem jest możliwie kompleksowe zaprezentowanie aktualnego stanu badań oraz potrzeb badawczych w obszarze dziedzictwa dawnej Rzeczpospolitej ze szczególnym uwzględnieniem spuścizny kulturowej pozostającej poza granicami naszego kraju. Podczas tego cyklicznego, interdyscyplinarnego spotkania historyków, historyków sztuki, konserwatorów zabytków, muzealników, archiwistów, bibliotekarzy oraz literaturoznawców, naukowcy mają możliwość wymiany doświadczeń, jakie były udziałem przedstawicieli różnych gałęzi nauk humanistycznych. W trakcie kongresu jest przywracana, poszerzana i weryfikowana wiedza o dziełach powstałych na ziemiach nienależących już do Polski. Są również odkrywane nieznane dotąd szerzej zjawiska artystyczne oraz dorobek wielu zapomnianych twórców i artystów.
Wzorem poprzednich edycji Kongresu tematyka spotkania będzie dotyczyć wszelkich aspektów związanych z dziedzictwem Rzeczypospolitej Obojga Narodów i szlacheckiego narodu politycznego (sarmackiego) wywodzącego się zarówno z terenów, jak i spoza granic współczesnej Polski. W związku z obchodami stulecia odzyskania niepodległości w programie znajdą się również referaty stanowiące upamiętnienie tego wydarzenia.
Podczas Kongresu zostaną zaprezentowane kolejne tomy materiałów podsumowujących III edycję kongresu, który odbył się w 2015 roku. Wśród artykułów naukowych polskich i zagranicznych uczonych wiele miejsca zajęły efekty badań, prac inwentaryzacyjnych i konserwatorskich finansowanych ze środków polskiego Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Senatu RP, Ministerstwa Spraw Zagranicznych i innych instytucji publicznych. Materiały zostały wydane przez Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy w Białymstoku dzięki funduszom Programu MKiDN „Ochrona dziedzictwa kulturowego za granicą".
Międzynarodowy Kongres Naukowy „Stan badań nad wielokulturowym dziedzictwem dawnej Rzeczypospolitej" został objęty honorowym patronatem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Marszałka Województwa Podkarpackiego.
Wstęp dla słuchaczy jest bezpłatny.
Współorganizatorzy: Marszałek Województwa Podkarpackiego, Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy w Białymstoku, Burmistrz Miasta Jarosławia.
Projekt zrealizowany w ramach obchodów stulecia odzyskania niepodległości.
Kongres został sfinansowany ze środków Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA (państwowej instytucji kultury nadzorowanej przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego) oraz Marszałka Województwa Podkarpackiego.
Patroni medialni: TVP 3 Rzeszów, Polskie Radio Rzeszów, Echo Rzeszowa, dzieje.
