Zabytki ruchome

Zgodnie z ustawą z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami zabytek ruchomy to rzecz ruchoma, jej część lub zespół rzeczy ruchomych, w szczególności dzieła sztuki lub rzemiosła artystycznego, będące dziełem człowieka lub związane z jego działalnością i stanowiące świadectwo minionej epoki bądź zdarzenia, których zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną lub naukową.

Zabytki ruchome to w szczególności:

  • dzieła sztuk plastycznych, rzemiosła artystycznego i sztuki użytkowej (stanowiące elementy wyposażenia budynku i jego wystroju jak np. ołtarze, ambony, ławki, rzeźby, obrazy, meble a także malowidła ścienne i posadzki);
  • numizmaty (np. monety, medale) i pamiątki historyczne, a zwłaszcza militaria, sztandary, pieczęcie, odznaki i ordery);
  • wytwory techniki a zwłaszcza urządzenia i środki transportu oraz maszyny i narzędzia świadczące o kulturze materialnej, charakterystyczne dla dawnych i nowych form gospodarki dokumentujące poziom nauki i rozwoju cywilizacyjnego (m.in. pojazdy: samochody, powozy, wagony);
  • wybrane materiały biblioteczne;
  • instrumenty muzyczne;
  • wytwory sztuki ludowej i rękodzieła oraz inne obiekty etnograficzne;
  • przedmioty upamiętniające wydarzenia historyczne bądź działalność wybitnych osobistości lub instytucji.

Do rejestru wpisuje się zabytek ruchomy na podstawie decyzji wydanej przez wojewódzkiego konserwatora zabytków na wniosek właściciela tego zabytku.

Wojewódzki konserwator zabytków może wydać z urzędu decyzję o wpisie zabytku ruchomego do rejestru w przypadku uzasadnionej obawy zniszczenia, uszkodzenia lub nielegalnego wywiezienia zabytku za granicę albo wywiezienia za granicę zabytku o wyjątkowej wartości historycznej, artystycznej lub naukowej.

Prowadzenie badań i prac konserwatorskich przy zabytku ruchomym wpisanym do rejestru zabytków, wymaga uzyskania pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków.

Zabytki ruchome na terenie Jarosławia to w zasadniczej części wyposażenie obiektów sakralnych, kościołów i cerkwi. Pojedyncze obiekty pochodzą z epoki średniowiecza jak np. Cudowna Pieta z Kościoła Matki Bożej Bolesnej, znaczna część z epoki baroku, a część z XIX i początku XX wieku. Wiele oryginalnych zabytków ruchomych zachowało się w kamienicach i domach mieszczańskich. Należą do nich malowidła ścienne, posadzki i parkiety, witraże, stolarka okienna i drzwiowa oraz metaloplastyka.

 

Na obszarze Jarosławia znajduje się też kilka interesujących przykładów pobożności mieszkańców jakimi są kapliczki np. z figurą św. Jana Nepomucena przy ulicach Benedyktyńskiej, Bocznej Słonecznej, Jana Pawła II, Zamkowej i Pełkińskiej; z figurą Matki Bożej przy ulicach Jana Pawła II i Pełkińskiej.

 

Wszystkie ujęte są w Gminnej Ewidencji Zabytków. Część zabytków ruchomych podlega ścisłej ochronie na podstawie wpisu do rejestru zabytków województwa podkarpackiego.

Copyright © 2014 Urząd Miasta Jarosławia, ul. Rynek 1, 37-500 Jarosław
Tel.: +48 16 624 87 00, faks: +48 16 624 87 65