miesiącach luty - marzec-kwiecień br. Komisja Oświaty Rady Miasta odwiedziła wszystkie szkoły i przedszkola prowadzone przez Burmistrza Miasta Jarosławia. Spotkała się z dyrekcją szkół, z nauczycielami.
Komisja miała na celu zapoznanie się z warunkami w jakich uczy się młodzież i stanem technicznym obiektów. Rozmawialiśmy również o bieżących problemach i przyszłości.
Zanim jednak przedstawię Wysokiej Radzie wnioski płynące z tych spotkań pragnę wyjaśnić co następuje:
Prace Komisji zbiegły się w czasie z decyzją o ograniczeniu liczby etatów administracji i obsługi w szkołach i przedszkolach. Podkreślam, że decyzja ta nie była w żadnym stopniu spowodowana pracą Komisji. Sprawy zatrudnienia pracowników leżą w kompetencjach Burmistrza a nie Komisji Oświaty. Wskazuję na ten fakt, aby wyjaśnić nieporozumienia jakie wokół tej decyzji narosły.
Szczegółową informację o stanie szkół, liczebności kadry nauczycielskiej, liczebności dzieci, prognozach na przyszłość podaje opracowany przez Pana Burmistrza - Raport. Nie ma więc potrzeby przedstawiania jeszcze raz tego, co zostało już opisane.
Komisję jak zaznaczyłem wcześniej interesował stan techniczny budynków. Obejrzeliśmy je od piwnic po strych. Wiele z nich wymaga pilnego remontu. Najczęściej powtarzane potrzeby to wymiana stolarki okiennej, posadzek, remont przeciekających dachów, modernizacja kotłowni.
Dla zilustrowania problemu przedstawię potrzeby dwóch szkół:
Szkoła Podstawowa nr 10
- zakres niezbędnych remontów:
a) wymiana 200 okien - z 212 wymieniono dotychczas 12 okien - koszt ok. 300.000 zł,
b) kompleksowa wymiana instalacji elektrycznej - koszt ok.100.000 złotych (przegląd dokonany w bieżącym roku szkolnym warunkowo dopuszcza użytkowanie instalacji przez okres 1 roku, pomimo iż przeglądy instalacji elektrycznej mają ważność przez okres 5 lat. Stanowisko rzeczoznawcy podyktowane jest zagrożeniem pożarowym, którego przyczyną może być zwarcie instalacji,
c) generalny remont sanitariatów II piętra oraz zaplecza sportowego i remont kuchni kwota ok. 80.000 zł,
d) malowanie korytarzy i sal lekcyjnych - koszt ok. 30.000 złotych,
e) wymiana zużytego podłoża w klasach i na korytarzach szkolnych - koszt ok. 20.000 złotych,
f) wymiana ogrodzenia wokół szkoły koszt ok. 50.000 zł
- w sumie około 580.000 zł.
Publiczne Gimnazjum Nr 1
Zakres niezbędnych remontów:
Przez dziesięciolecia szkoła nie była poddawana gruntownym remontom. W roku ubiegłym przeprowadzono szereg przeglądów zgodnie z nakazem nowego prawa budowlanego . Stwierdzono, iż instalacja elektryczna w szkole nie spełnia wymagań w zakresie ochrony przeciwpożarowej stanowionej przez aktualne przepisy.
W katalogu innych niezbędnych do wykonania prac znalazło się między innymi;
- dokonanie odkrywek ścian fundamentowych od zewnątrz budynku w celu wykonania izolacji pionowej ścian fundamentowych, muru, osuszenie, zaimpregnowanie preparatami odgrzybiającymi, zreperowanie ubytków muru, założenie izolacji pionowej;
- skucie odpadających tynków wewnętrznych piwnic, osuszenie, odgrzybienie i otynkowanie ponownie;
- udrożnienie przewodów wentylacyjnych piwnic;
- wymiana podłogi w bibliotece i czytelni na posadzkę z paneli podłogowych;
- wymiana powierzchniowa zniszczonych elementów dachowej konstrukcji;
- wymiana stolarki okiennej.
Ponadto, należałoby nadmienić, iż rzeczą naglącą jest remont generalny jednej klasy lekcyjnej (załamana podłoga, odpadające tynki, niezgodne z pomiarami oświetlanie) oraz wyremontowanie pomieszczeń piwnicznych na szatnie szkolne.
Przewidywany koszt wykonania powyższych zaleceń wyniesie blisko 393.000,- zł. Staraniem dyrekcji szkoły część prac na kwotę blisko 45.000,- zł. wykonano dzięki uzyskaniu środków pozabudżetowych.
Zaniepokojenie budzi fakt, że w obu szkołach instalacja elektryczna nie spełnia określonych norm jakościowych, co bezpośrednio przekłada się na bezpieczeństwo nauki.
Z informacji przesłanych na moją prośbę wynika, że niemal we wszystkich szkołach należy dokonać napraw bądź remontów o różnym zakresie i różnej skali.
Oczywiście osobnym problemem jest znalezienie środków na sale gimnastyczne, których brak odczuwają głównie gimnazja.
Istotną sprawą jest też stan wyposażenia w pomoce naukowe. Brakuje zwłaszcza wystarczającej ilości komputerów, a wiele z tych, które są na stanie nie odpowiadają wymogom nowoczesnej informatyki. Potrzeba też środków na zakup lektur szkolnych, sprzętu audiowizualnego, mikroskopów, map, sprzętu sportowego.
Przedstawiony ogólnie stan obiektów oświatowych stawia przed Radą jak i Burmistrzem pytanie, skąd pozyskać środki na realizację przedłożonych zamierzeń i którym zadaniom przyznać pierwszeństwo.
Powyższy obraz nie jest oczywiście pełny - ale moim zadaniem dziś jest zasygnalizować skalę problemu. Pragnę również podkreślić, że przez ostatnie lata zainwestowano w oświatę wiele środków, remontowano szkoły, wymieniano okna, modernizowano kotłownie. I jest to też bardzo widoczne.
Szczególnie budujące jest jednak to, że mimo braków środków finansowych szkoły wewnątrz wyglądają estetycznie i czysto.
Widać ogromny wkład pracy dyrekcji szkól i nauczycieli w przygotowanie wystroju sal i korytarzy. Pięknie redagowane gabloty, jasne klasy, mnogość kwiatów i zieleni. Sprawiliście Państwo, że stały się one przyjazne uczniowi. Znajdujecie Panie i Panowie dyrektorzy sponsorów - choć to dziś zadanie niełatwe, wyzwalacie aktywność rodziców i przyjaciół szkół, przedszkoli. Dziś w imieniu Komisji Oświaty pragnę wyrazić słowa najwyższego uznania za ten ogromny wkład pracy.
Rozmowy z dyrektorami w trakcie wizyt w szkołach szkół nasunęły też takie oto wnioski.
Ważnym problemem są zamówienia publiczne. Dyrektorzy oczywiście treść ustawy znają. Brakuje im często jak sami mówią wiedzy praktycznej, czyli jak napisać specyfikację, jak zredagować ogłoszenie o przetargu - aby spełniały one wszelkie wymogi. Posiłkują się często wiedzą znajomych i przyjaciół. Zwracam się więc w imieniu Komisji do Pana Burmistrza z sugestią, aby wskazał Wydział z Urzędu Miasta, do którego mogliby się dyrektorzy szkół zwracać z prośbą o pomoc w wypełnieniu formalności związanych z zamówieniami publicznymi.
Istotna wydaje się też kwestia realizacji zaleceń i opinii organów kontrolnych takich jak np. Straż Pożarna i Sanepid. Dyrektorzy wielu szkół otrzymali decyzje o wymianie drzwi prowadzących na strych i do kotłowni na atestowane - ognioodporne. Jak się wydaje przeprowadzenie jednego przetargu dla wszystkich szkół na pewno obniżyłyby koszty ich zakupu. Podobnie wygląda sprawa z usunięciem z korytarzy i klas boazerii i płyt. To, co przydać miało uroku korytarzom i salom lekcyjnym stało się zmorą dyrekcji. Sensowne wydaje się wybranie jednej firmy, która przeprowadziłaby zlecone prace.
Panie Przewodniczący, Wysoka Rado.
Wiemy wszyscy doskonale, że szkoła to przede wszystkim uczniowie i nauczyciele. Że pełni niezwykle ważną funkcję dydaktyczną wychowawczą i opiekuńczą. A pomieszczenia, pomoce naukowe, komputery mają służyć realizacji tych celów. Istotą sprawy jest to, aby jak najlepiej w obecnym stanie rzeczy, tę służebną wobec społeczeństwa misję spełniać.
Rozmawiając dziś o sprawach oświaty głównie w kontekście finansów musimy stale o tym pamiętać. Uważam więc, że przy podejmowaniu decyzji o kształcie przyszłorocznego budżetu powinniśmy uwzględnić również i takie zadania, które nakierowane są na działania opiekuńcze.
Mam tu na myśli pozyskanie środków na dokończenie remontu stołówek szkolnych. To bardzo ważne i potrzebne społeczne działanie zwłaszcza, że wiemy jak wielu ludziom trudno się dziś żyje i jak często ten problem przekłada się również na dzieci.
Wymienione przeze mnie aspekty pracy szkół i nasze wspólne działanie dotyczą dnia dzisiejszego.
Ale ważne jest też jutro. Przed nami wyzwanie - niż demograficzny. Ubędzie klas, ubędzie pewnie i nauczycieli.
Istotne jest więc, aby przygotować już teraz informację ilu nauczycieli odejdzie w 2006 roku na emeryturę, jakie pozostaną wolne do obsadzenia specjalności.
Otworzy to dla pozostałych możliwość podjęcia kształcenia na wskazanych kierunkach i uzyskanie dodatkowych kwalifikacji. W konsekwencji zapewni dalsze pozostanie w zawodzie.
Ważne jest też przygotowanie koncepcji rozwiązań organizacyjnych.
Wyrażam przekonanie, że nad dalszym kształtem szkolnictwa powinna toczyć się dyskusja. Trzeba ją już zapoczątkować. Jest więc celowe powołanie zespołu złożonego z radnych, przedstawicieli Pana Burmistrza, dyrektorów szkół, przedstawicieli rodziców. I rozmawiać o tym wszystkim ,co ważne dla przyszłości oświaty w mieście.
Na zakończenie jeszcze raz pragnę podkreślić, że przedmiotem zainteresowania Komisji był stan techniczny obiektów oświatowych. Nie zajmowaliśmy się ani jakością kształcenia, opieki czy problemami wychowawczymi. Jestem jednak przekonany, że w czasie trwania tej kadencji Rady problem oświaty będzie jeszcze nie raz podejmowany.
