- Cele Uniwersytetu Trzeciego Wieku.
- Dlaczego Uniwersytet Trzeciego Wieku.
- Czy warto być aktywnym.
- Zajęcia na Uniwersytecie Trzeciego Wieku, które dzielą się na:
- zajęcia dydaktyczno - programowe,
- zajęcia w zespołach twórczych i samokształceniowych,
- zajęcia z dziedziny rekreacji ruchowej i turystyki,
- obsługę organizacyjną i pomoc koleżeńską.
"Na początek" dziewięć zdrowotnych niemożliwości
- Nie można zachować zdrowia pogrążając się w smutku, pesymizmie, niepewności.
- Nie można się spodziewać długiego życia, dobrego samopoczucia, ani zdrowia skazując własny organizm na bezruch, nudę, fizyczny i umysłowy zastój.
- Nie można spodziewać się długowieczności, dźwigając nadwagę.
- Nie można przeżyć życia w zdrowiu i radości, negując swoją płeć i biologię, nie znajdując harmonii ducha i ciała.
- Nie można wyleczyć się wódką.
- Nie można być zdrowym w odosobnieniu i bez przyjaciół.
- Nie można cieszyć się zdrowiem, nie oddychając aromatem lasu, nie dotykając stopą łąki, nie słysząc ciszy gór, nie widząc zachodu słońca nad jeziorem.
- Nie można dożyć sędziwej starości, kiedy w całym życiu zabrakło czasu na zasadzenie drzewka, zebranie plonów, podlanie kwiatów.
- Nie można kupić zdrowia za pomocą leków, witamin, kuracji, jeżeli człowiek sam nie znajdzie pogody ducha, wewnętrznego spokoju i sensu dnia powszedniego.
- Nie można nawet pomyśleć o dniu następnym porzucając nadzieję.
Historia Uniwersytetu Trzeciego Wieku
Wraz
z gwałtownym rozwojem cywilizacji od początku lat 70 - tych XX w.
wzrosło poczucie zagubienia i alienacji osób starszych, nie mogących
nadążyć za zmieniającą się rzeczywistością. Aby temu zapobiec zaczęły
powstawać pierwsze programy Samopomoc w Europie Zachodniej, Republice
Federalnej Niemiec, w której obecnie żyje 8 mln ludzi starszych powstał
- jako Samodzielne Stowarzyszenie Sozialwerk - Berlin, złożony z
wolontariuszy pomagających osobom starszym w ramach jednej parafii (z
Polski wyjeżdżają wolontariusze na okres 6 miesięcy niosący pomoc -
mają zapewnioną opiekę lekarską, wyżywienie, zamieszkanie ucząc się
języka niemieckiego).
W
wyniku starań o włączenie ludzi starszych do systemu kształcenia
ustawicznego w 1973 r. we Francji przy Uniwersytecie w Tuluzie powstała
pierwsza placówka dydaktyczna nazwana Uniwersytetem Trzeciego Wieku. W
Szwajcarii w Winterthur powstał Uniwersytet Trzeciego Wieku w 1975 r.,
zorganizowano Zentrum am Oberter kształcące mieszkańców w każdym wieku.
W tym samym roku powstało Międzynarodowe Towarzystwo Uniwersytetów
Trzeciego Wieku - Assocation Internathional des Univeritetes du
Traisiem Age (Aiuta), uznane przez ONZ - Departament Spraw Społecznych
i Humanitarnych, Światową Organizację Zdrowia UNESCO i Międzynarodowe
Biuro Pracy.
Nadrzędnym celem działalności Aiuta jest:
Przełamanie uprzedzeń przypisujących ludziom starszym upośledzenie fizyczne i psychiczne, stworzenie warunków godnego starzenia się oraz włączenie osób starszych do systemu kształcenia ustawicznego bez ograniczeń.
W Polsce w tym czasie powstaje w Warszawie z inicjatywy Haliny Szwarc pierwszy Uniwersytet Trzeciego Wieku, następnie powstają kolejne w całym kraju.
W 1976 r. powstał Uniwersytet Trzeciego Wieku we Wrocławiu, następnie w Opolu, Szczecinie, Poznaniu, Łodzi, Gdańsku, Krakowie, Rzeszowie oraz większości dużych miast posiadających wyższe uczelnie. W 40- tysięcznym Jarosławiu 1 września 2006 r. przy Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej im. ks. B. Markiewicza ul. Czarnieckiego 16, 37-500 Jarosław powstaje UTW. W chwili obecnej powstają także Uniwersytety w małych miejscowościach - wszędzie tam, gdzie aktywność społeczna jest silnie rozwinięta, czego przykładem jest miasto Jarosław.
Większość Uniwersytetów w Polsce utrzymuje swą działalność z darowizn, opłat za czesne oraz przy pomocy władz lokalnych. W 1981 r. w Wielkiej Brytanii utworzono "Eurolink Age" - zrzeszające stowarzyszenia emerytów, pracowników socjalnych, polityków i gerontologów z 12 państw Wspólnoty Europejskiej. Obecnie istnieją dwa typy Uniwersytetów Trzeciego Wieku w Polsce.
Pierwszy stanowią placówki działające pod patronatem uczelni wyższych i kierowane przez pełnomocnika rektora uczelni, tworzone na mocy uchwały Senatu.
Drugi rodzaj, to Uniwersytety niezależne od uczelni, organizowane przez stowarzyszenia popularnonaukowe i kulturalno - rekreacyjne, posiadające własny statut i władze. Najczęściej Uniwersytety Trzeciego Wieku współpracują i posiadają patronat uniwersytetów, akademii medycznych, politechnik, akademii artystycznych, ośrodków kultury oraz diecezji i seminariów.
Współpracują z instytucjami rządowymi i pozarządowymi oraz Uniwersytetami Trzeciego Wieku w kraju i za granicą - szczególnie Międzynarodową Federacją Uniwersytetów Trzeciego Wieku oraz instytucjami UE.
Wszystkie te Uniwersytety noszą wspólną nazwę, jednak różnią się poziomem kształcenia i zakresem zajęć. Aiuta określiła poziom kształcenia uniwersyteckiego w UTW, jednak w małych miastach posiadają często charakter klubów, których głównym celem jest prowadzenie kółek zainteresowań, wycieczek i zajęć ruchowych bez uwzględnienia wykładów.
Szacuje się, że łącznie w kraju funkcjonuje, ok. 100 placówek zrzeszających tysiące studentów i słuchaczy. Seniorzy stanowią w tej chwili prawie 15% populacji polskiej, a liczy się że w przeciągu 15 lat grupa ta wzrośnie do 19 %. Niektóre UTW w Polsce posiadają już ponad 1000 słuchaczy np. Łódź, Warszawa, Poznań. W Jarosławiu jest 180 osób i liczba ta rośnie. Studentami są emeryci, osoby posiadające najrozmaitsze wykształcenie, bezrobotni i pracujący dorywczo.