Uroczystość Wszystkich Świętych coraz bliżej, kończą się prace renowacyjne zabytkowych nagrobków na jarosławskich cmentarzach. Tradycją już jest prowadzenie prac konserwatorskich ze środków zbieranych przez jarosławian 1 listopada. Zainicjowana w 1992 roku akcja cieszy się stałym powodzeniem i wspiera fundusze na renowacje zabytków nagrobnych. Nie wszyscy wiedzą, że nasz jarosławski Stary Cmentarz jest starszy od warszawskich Powązek, czy willeńskiej Rosy. Tym razem kwesta na Starym Cmentarzu w poniedziałek 1 listopada od 8.00 do 14.00.
Serdecznie zapraszamy!
Założona w 1992 roku fundacja Necropolis Jaroslaviensis okazała się strzałem w dziesiatkę, najstarsza kwatera tzw. konserwatorska na Starym Cmentarzu dzięki hojności jarosławian i włączeniu się do akcji innych instytucji, zyskała swój blask, przywrócono jej właściwy stan. Ogromny wkład w prowadzenie akcji i pracę fundacji od początku ma Zespół Szkół Ogólnokształcących im. Książąt Czartoryskich - mówi Andrzej Wyczawski. Rzeczywiście kwestuje się co roku, przez 18 lat. Tak też i w najbliższy poniedziałek swój udział w kweście zapowiedział dyrektor Tomasz Kulesza, nauczyciele i uczniowie ZSO im. Książąt Czartoryskich, burmistrz Andrzej Wyczawski, parlamentarzyści, radni, członkowie Stowarzyszenia Miłośników Jarosławia.
Od początku prowadzenia kwesty odrestaurowano ok. 30 nagrobków - pomników sztuki kamieniarskiej i kowalskiej, w roku 2009 poddano kolejnej renowacji nagrobki wcześniej odrestaurowane (np. pomnik nagrobny Brygidy z Juśkiewiczów Modrzejowskiej z 1. poł. XIX w.).
Tegoroczne prace konserwatorskie objęły:
nagrobek
Adolfa Dietziusa (1852-1920) i jego żony Eugenii z Ossolińskich
na Nowym Cmentarzu (kw. 13-2) - lekarza, radnego, a następnie wieloletniego
burmistrza miasta. Za jego
kadencji powstało wiele nowych ulic, gmachów użyteczności publicznej i szkół,
zakładów przemysłowych oraz kamienic czynszowych.
nagrobek
Antoniego Werbenca (1835-1895) na Starym Cmentarzu (kw.12) - radnego i asesora miasta Jarosławia, który za działalność charytatywną odznaczony
został przez papieża Leona XIII Krzyżem zasługi.
nagrobek
Anny Dietzius z domu Hawel (1793-1878) na Starym Cmentarzu (kw. 28)
ciotki Adolafa Diziusa, której nagrobek wykonany został w firmie Edwarda
Stehlika z Krakowa.
grobowiec
Stanisławy Żmudzińskiej (1890-1964) na
terenie Starego Cmentarza w Jarosławiu (kw. 5-2). - wieloletniej komendantki
Hufca Żeńskiego w Jarosławiu, ponad 40 lat zaangażowanej w działalność
harcerską.
Jak podaje Zbigniew Zięba w swojej książce Jarosławskie Cmentarze: Najstarszy z funkcjonujących do czasów współczesnych cmentarzy jarosławskich zlokalizowany został przy ulicy Cmentarnej. Założony w 1784 roku na gruntach pojezuickich, jest jednym z najstarszych, zamiejskich cmentarzy w Europie (nie licząc cmentarzy żydowskich, które zgodnie z nakazami prawa żydowskiego, zawsze lokowane były poza obszarami miast). Zwany potocznie „Starym", posiada wcześniejszą datę założenia od tak znanych cmentarzy, jak Łyczakowski we Lwowie (1786), Powązkowski w Warszawie (1790), wileńska Rossa (1800), czy też Rakowicki w Krakowie (1803) - źródło: Z. Zieba - Jarosławskie Cmentarze, str. 256; wyd. Gmina Miejska Jarosław; 2008 rok.
