Na astmę choruje ok. 6% dorosłej populacji świata, a liczba chorych wzrasta przeciętnie o 50% w ciągu dekady. W Polsce z powodu astmy cierpi 8,6% dzieci i 5,4% dorosłych, a więc ponad 2 miliony osób.
Napady astmy wywołane są przez:
- różnego typu alergeny - roztocza, pyłki, zarodniki grzybów;
- wirusowe zapalenie dróg oddechowych;
- czynniki drażniące - dym tytoniowy, zanieczyszczenia, zapachy;
- czynniki fizyczne - zimne powietrze, wysiłek fizyczny, hiperwentylacja, zmiana pogody;
- niektóre leki - niesteroidowe leki przeciwzapalne;
- czynniki emocjonalne - śmiech, stres;
- czynniki hormonalne - ciąża, choroby tarczycy.
Astma powoduje więcej nieobecności dzieci i młodzieży w szkole niż jakakolwiek inna przewlekła choroba. Nieobecności te są często przyczyną problemów z opanowaniem i zaliczeniem materiału, lęku przed złymi ocenami, poczucia niższości. Astma ma także wpływ na pogorszenie sprawności fizycznej dziecka. Choroba wpływa na jakość życia chorego dziecka i jego rodziny, może również istotnie zmienić status ekonomiczny rodziny. Rodzice dzieci z astmą często tracą pracę lub z niej rezygnują. Dodatkowymi konsekwencjami choroby są między innymi: konieczność zapewnienia odpowiedniej diety, leczenia klimatycznego i leków. Trzeba podkreślić, że wczesne rozpoznanie i prawidłowo prowadzona terapia astmy pozwala uniknąć tych problemów.
Z myślą o dzieciach zagrożonych tą poważną chorobą i w trosce o nie i ich dorosłe życie powstał program edukacyjny pt. „Wolność Oddechu - Zapobiegaj Astmie". Głównym celem programu jest uświadomienie rodzicom i opiekunom dzieci znaczenia wczesnej profilaktyki astmy oraz stworzenie dzieciom zagrożonym chorobą możliwości optymalnej jakości życia.
Cele szczegółowe programu to:
- edukacja rodziców i opiekunów dzieci w zakresie umiejętności obserwacji objawów astmy;
- zmiana percepcji dziecka z astmą jako osoby z pełnymi możliwościami rozwojowymi.
Adresaci:
rodzice uczniów, nauczyciele, uczniowie, zwłaszcza często chorujący na infekcje górnych dróg oddechowych, pielęgniarki środowiska szkolnego.
Realizacja programu na terenie powiatu jarosławskiego.
W roku szkolnym 2010/2011 program „Wolność Oddechu, Zapobiegaj Astmie" realizowany był w 22 szkołach podstawowych oraz w 1 przedszkolu:
- SP Nr 4, 6, 7, 9, 10, 11 w Jarosławiu
- Niepubliczna Szkoła Podstawowa SS. Niepokalanek w Jarosławiu
- Specjalny Ośrodek Szkolno- Wychowawczy w Jarosławiu
- Zespół Szkół Wierzbna - Filia w Ożańsku
- Zespół Szkół Wierzbna - Filia w Tywonii
- Szkoła Podstawowa Nr 1 w Pruchniku
- Zespół Szkół w Roźwienicy, Pawłosiowie, Wiązownicy, Wierzbnej
- SP w Muninie, Piwodzie, Jankowicach, Ryszkowej Woli, Zapałowie, Świebodnej, Rozborzu Długim
- Miejskie Przedszkole Nr 9 w Jarosławiu
Ogółem w roku szkolnym 2010/11 programem objęto: 943 uczniów, 69 nauczycieli, 21 pielęgniarek środowiska szkolnego, 780 rodziców uczniów.
Program oceniany jest jako bardzo dobry, potrzebny, ciekawie przygotowany. Cenne podczas realizacji programu okazały się informacje i pomoce zamieszczone na stronach internetowych, które wraz z dostępnymi już w szkole środkami dydaktycznymi pozwoliły na osiągnięcie optymalnych efektów realizowanego programu. Poprzez realizację tego programu rodzice uświadomili sobie znaczenie wczesnej profilaktyki astmy oraz stworzenie dzieciom zagrożonym odpowiednich warunków życia.
Więcej informacji o astmie i o programie na stronie: http://www.wolnoscoddechu.pl/
Państwowy Powiatowy
Inspektor Sanitarny w Jarosławiu
lek. med. Beata Mędrala
