Celem tego badania był monitoring zjawiska sprzedaży napojów alkoholowych i wyrobów tytoniowych osobom młodocianym. Badanie „Tajemniczy klient" jest elementem Ogólnopolskiego Programu Odpowiedzialnej Sprzedaży - STOP 18. W naszym mieście program ten został poszerzony o problematykę sprzedaży napojów alkoholowych nieletnim.
Ankieterami byli pełnoletni uczniowie jarosławskich szkół ponadgimnazjalnych: I Liceum Ogólnokształcącego, Zespołu Szkół Ekonomicznych i Ogólnokształcących oraz Zespołu Szkół Spożywczych, Chemicznych i Ogólnokształcących. W trakcie realizacji przedsięwzięcia, ankietujący wraz z towarzyszącymi im pracownikami UM - sprawdzali, w jaki sposób jarosławscy sprzedawcy respektują obowiązujące przepisy prawne dot. sprzedaży alkoholu i papierosów osobom niepełnoletnim
Uczniowie, których wygląd powinien wzbudzać wątpliwość sprzedawców, co do ich wieku, w odwiedzanych sklepach podejmowali próby zakupu napojów alkoholowych i papierosów. Łącznie ankieterzy odwiedzili 108 placówek handlowych i gastronomicznych, prowadzących sprzedaż papierosów i napojów alkoholowych.
Wyniki badań dot. dostępności młodych ludzi do alkoholu
Ankietujący odwiedzili łącznie 51 punktów handlowych i gastronomicznych zajmujących się sprzedażą wyrobów alkoholowych. W 35 przypadkach (69%) sprzedający odmówili sprzedaży napojów alkoholowych młodym klientom, prosząc o okazanie dokumentu potwierdzającego ich pełnoletność, natomiast w 16 przypadkach (31%), młodzi ankieterzy nie mieli problemu z zakupem alkoholu.
Wyniki badań dot. dostępności młodych ludzi do papierosów
Ankieterzy dokonali próby zakupu papierosów w 57 punktach handlowych. W 30 z nich (53%) spotkali się z odmową sprzedaży, natomiast w 27 (47%) handlowcy bez problemu dokonaliby sprzedaży wyrobów tytoniowych.
W zakresie możliwości zakupu przez młodych ludzi napojów alkoholowych, uzyskane w br. wyniki badania są gorsze od uzyskanych w roku ubiegłym gdzie w 79% placówek handlowych odmówiono sprzedaży alkoholu. Podobna, negatywna tendencja wystąpiła w zakresie sprzedaży papierosów nieletnim. W roku ubiegłym 81% jarosławskich sprzedawców odmówiła sprzedaży papierosów osobom wyglądającym na nieletnich.
Dzieje się tak pomimo faktu, że ponad 90% sprzedających deklaruje, że są świadomi prawa do żądania dokumentów od klientów, których wygląd budzi wątpliwości co do ich pełnoletności.