Kongres zorganizowany został w Rzeszowie oraz Jarosławiu w dniach od 3 do 5 października 2018 roku.
Historia jego organizacji sięga 2009 roku, kiedy odbył się po raz pierwszy w Białymstoku. Od tego momentu organizowany jest co trzy lata. W tegorocznym udział wzięli przedstawiciele ośrodków naukowych z wielu miast, zarówno w Polsce, jak i poza granicami kraju, w tym z Białegostoku, Krakowa, Warszawy, Gdańska, Torunia, Sulejówka, Łodzi, Malborka, Nysy, Poznania, Suwałk, Lublina, Rzeszowa, Opola, Łucka, Ostrawy, Wilna, Lwowa czy Równego.
Celem kongresu było kompleksowe zaprezentowanie aktualnego stanu badań oraz potrzeb badawczych w obszarze dziedzictwa dawnej Rzeczypospolitej ze szczególnym uwzględnieniem spuścizny kulturowej pozostającej poza granicami naszego kraju. Przypadająca w tym roku 100. rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości stała się także jednym z wielu tematów prezentowanych podczas kongresu.
Uroczyste otwarcie naukowego wydarzenia z udziałem burmistrza Waldemara Palucha oraz zastępcy, Dariusza Tracza, odbyło się w sali lustrzanej CKiP. Podczas otwarcia i przywitania prelegentów oraz uczestników, burmistrz wręczył prof. dr. hab. Waldemarowi Józefowi Deludze Srebny Medal Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP "Zasłużony Kulturze Gloria Artis". Medal ten przyznaje się osobom wyróżniającym się w dziedzinie twórczości artystycznej, działalności kulturalnej lub ochronie kultury i dziedzictwa narodowego. Osoby zaś, które dzień wcześniej na kongresie w Rzeszowie odebrały ministerialne odznaczenia, zostały również obdarowane drobnymi upominkami związanymi z naszym miastem.
Podczas przerwy w wykładach, prezentacjach, dyskusjach, prelegenci zgłębili także historię Jarosławia i odwiedzili najbardziej charakterystyczne obiekty miasta.
Program kongresu był niezwykle bogaty, dlatego też w zależności od zainteresowań, można było wybrać właściwy dla swoich pasji blok tematyczny.
Patronat nad Międzynarodowym Kongresem Naukowym „Stan badań nad wielokulturowym dziedzictwem dawnej Rzeczypospolitej" objęli: Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Marszałek Województwa Podkarpackiego.
Organizator: Narodowy Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA.
Współorganizatorzy: Marszałek Województwa Podkarpackiego, Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy w Białymstoku, Burmistrz Miasta Jarosławia.
