Wystąpienie radnego Mieczysława Bilińskiego
Panie Przewodniczący, Wysoka Rado, Panie Burmistrzu !
Funkcjonujący
obecnie jeszcze system budżetowy - w perspektywie metodologia budżetu
zadaniowego - obejmuje normy prawne regulujące stosunki gospodarowania
środkami publicznymi na szczeblu gminy, niezależnie od administracji
rządowej. Budżet gminy jest aktem prawnym, ma moc ustawy w formie
uchwały budżetowej o charakterze wewnętrznym. Do wyłącznej właściwości
Rady Gminy należy rozpatrywanie sprawozdania i ocena wykonania budżetu
pod względem formalno - prawnym, merytorycznym i rachunkowym oraz
podjęcie z tego tytułu stosownej decyzji.
Uchwała Regionalnej Izby Obrachunkowej z dnia 16 kwietnia 2004 r. w wydanej opinii, nie stanowi oceny wykonania budżetu, lecz ocenę przedłożonego przez Burmistrza sprawozdania pod względem formalno - prawnym. Ze sprawozdania rocznego z wykonania budżetu naszego miasta za rok 2003 wynika, że spośród trzech głównych rodzajów dochodów samorządowych w 100% zrealizowana jest subwencja, w 78% dotacja celowa na zadania inwestycyjne, natomiast dochody własne, liczone metodą średnioarytmetyczną 93,7%, a medialną 88,7%. Nie wykonanie planu dochodu własnych nastąpiło w wyniku zmniejszonych wpływów.
Przykładowo wymienię:
- pomoc finansowa z Gminy Jarosław tylko 62,8%,
- wpływ ze sprzedaży składników majątkowych 64,7%,
- podatek od osób prawnych 58,9% (500 000 zł),
- podatek od nieruchomości 87,1%,
- opłaty lokalne 62,3%,
- opłata parkingowa 47,2% itd.
Do
środków publicznych zalicza się także przychody oraz wpływy pochodzące
ze źródeł zagranicznych, nie podlegające zwrotowi - tych brak w ogóle.
Burmistrz
jako adresat uchwały budżetowej, powinien tak prowadzić w roku
budżetowym działalność w zakresie dochodów i wydatków oraz przychodów i
rozchodów, aby zrealizować ustalenie uchwały budżetowej. Pełna
realizacja planu dochodów w terminach określonych przepisami i
harmonogramem realizacji dochodów nie została wykonana. Działalność
finansowa nie jest zbieżna z ustaleniami uchwały budżetowej,
określonymi w przepisach art. 92 ustawy o finansach publicznych.
Jedynie zindywidualizowane decyzje i konkretne czynności w egzekwowaniu
dochodów budżetowych mogły spowodować realizację postanowień uchwały
budżetowej.
Planowane
w budżecie wydatki stanowię podstawę do podejmowania decyzji oraz
wyznaczają kierunki działań gminy w poszczególnych dziedzinach.
Podstawowym narzędziem kształtowania wydatków jest więc planowanie,
zewnętrzną formę tego procesu zawsze jest efektywność i celowość
wykorzystania środków publicznych.
Sprawozdanie budżetowe z wykonania wydatków, w wybranych rodzajach działalności, przedstawia się następująco:
- gospodarka mieszkaniowa 74,4%,
- działalność usługowa 85,2%,
- administracja publiczna - zakup zestawów komputerowych 48.7%,
- bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa 86,9%
- oświata i wychowanie - wydatki inwestycyjne 79,9%
- ochrona zdrowia 85,2%, nie wykorzystano z funduszu przeciwdziałania alkoholizmowi,
- gospodarka komunalna i ochrona środowiska 64,4%, nie zrealizowano zadania budżetowego w dziedzinie budowy składowiska odpadów komunalnych w wysokości zł 200.000,
- dotacja dla Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym w Jarosławiu 85%, kultura fizyczna i sport 88,7%.
Obowiązek ponoszenia wydatków przez gminę jest rygorystyczny. Nie przeznaczenie wydatków na cele ujęte w uchwale budżetowej oznacza zachwianie wiarygodności władz samorządowych i podważa zaufanie mieszkańców do instytucji samorządu terytorialnego, jakim jest gmina Jarosław. Za przekroczenie przepisów budżetowych oraz postanowień uchwały budżetowej, przewidziane są sankcje określone w ustawie o finansach publicznych art. 137 i następne. Należy też mieć na uwadze decyzje prawno - polityczne. Do realizacji ustawowych zapisów w uchwale budżetowej, niezbędna jest świadomość istnienia nowoczesnych metod zarządzania, tak złożonym organizmem, jak jednostka samorządu terytorialnego oraz wola ich zastosowania z zachowaniem wymogów obowiązującego prawa.
