Wystawa przemysłowa i rolnicza w Jarosławiu (1)
Zorganizowana pod hasłem "Człowiek - Przyroda - Technika"
światowa wystawa EXPO 2000 w stolicy Dolnej Saksonii Hanowerze,
poświęcona osiągnięciom gospodarczo - kulturalnym wystawców ze
177 państw, dobiegła końca. Ogromna rzesza wystawców i miliony
zwiedzających, wydają się potwierdzać opinie wyrażane jeszcze
przed jej oficjalnym otwarciem, że była to największa tego
typu impreza w historii. Niewiele osób zapewne wie, że również
Jarosław w swych przebogatych dziejach był miejscem podobnego
wydarzenia, chociaż na nieporównanie mniejszą skalę. Była nim
zorganizowana w 1908 r. na terenie parku miejskiego, wystawa
przemysłowa i rolnicza.
Pomysłodawcą urządzenia wystawy był znany jarosławski
przemysłowiec Stanisław Gurgul. Motywem za tym przemawiającym
był fakt, że "...ostatnia wystawa odbyła się przed laty
trzydziestu, a w tym czasie dokonał się postęp który należałoby
dać poznać społeczeństwu w odpowiednim zestawieniu". Ponieważ
jednak podobna wystawa zaplanowana już była w Żółkwi, zamysł nie
zyskał początkowo aprobaty Ligi Pomocy Przemysłowej. Dopiero
po wycofaniu się Żółkwi z tego przedsięwzięcia, w lutym 1908r.
zapadła decyzja o organizacji wystawy w miesiącach: wrzesień i
sierpień w Jarosławiu. Jak ogromne wyzwanie podjął komitet
organizacyjny świadczyć może bardzo krótki czas na prace
przygotowawcze i zaplanowany program, obejmujący trzy działy:
- wyrobów przemysłowych i rękodzieł, płodów rolnych, okazów
gospodarstwa rolniczego i sadownictwa w Galicji, bydła
rogatego, trzody chlewnej, drobiu, mleczarstwa i rolnictwa,
- wyrobów przemysłowych i rolniczych wytwórców
polskich ze Śląska, Królestwa i Wielkiego Księstwa
Poznańskiego,
- maszyn przemysłowych i rolniczych "bez względu na ich
pochodzenie, z wykluczeniem maszyn pochodzących z Rzeszy
niemieckiej (z wyjątkiem firm polskich)".
Prezesem Komitetu Wystawy został Witołd ks. Czartoryski,
Wiceprezesami: Dr Adolf Dietzius i Jerzy Turnau, Dyrektorem
Stanisław Gurgul, a Sekretarzami: Jerzy Dąbrowski i inż. S.
Kornman. W skład 32osobowego Komitetu oprócz wielu znanych
jarosławskich osobistości weszli także właściciele okolicznych dóbr, między innymi Ida Kopecka z Morawska, dr Marian
Lisowiecki z Chłopic, Stefan Myczkowski z Jankowic i Bronisław
Karasiński z Szówska. Protektorat nad wystawą objęli: "Jaśnie
Oświecona Marya Ks. Czartoryska, Jaśnie Oświecony Jerzy Ks.
Czartoryski, członek Izby Panów, Jaśnie Oświecony Andrzej
Ks. Lubomirski, członek Izby Panów i Jaśnie Wielmożny Stanisław
Hr. Siemieński Lewicki, członek Izby Panów".
Podczas prac przygotowawczych dużo uwagi skupiono na sprawach
organizacyjnych i informacyjnych dla wygody zwiedzających.
Wydany w tym celu "Przewodnik po wystawie" informował, że
"wystawa mieści się u wylotu ulicy Kraszewskiego w parku miejskim, Olszanówce, oraz na przyległej targowicy" (obecnie teren
przedszkola i ogródka jordanowskiego), a ponadto udzielał
szczegółowych wskazówek w jaki sposób dostać się w ten rejon
miasta ze stacji kolejowej, gdzie można się zakwaterować i w
jakiej kolejności zwiedzać poszczególne działy tematyczne. Całe przedsięwzięcie, jak na ówczesne czasy było iście
gigantyczne. cd. str. 11
