Poniżej II część przemówienia z konferencji w Görlitz wygłoszonego w
dn. 15.120.2005 r. przez sekretarza generalnego Stowarzyszenia "Na
Kupieckim Szlaku" Zbigniewa Możdżenia:
Drodzy Państwo!
Banałem jest stwierdzenie, że system transportowy, wymiany gospodarczo-handlowej, kulturalnej integruje regiony w ramach państw i między państwami UE, które w szerokim aspekcie są nierozerwalną częścią rynku ponadnarodowego. Integracja odnoszona do regionów odbywa się na dwóch płaszczyznach: wewnątrz regionów oraz miedzy regionami. Nadrzędnym celem integracji jest podnoszenie standardów egzystencji mieszkańców oraz funkcjonowania podmiotów gospodarczych, a tym samym podnoszenie konkurencyjności regionów. Sieci transeuropejskie są jednym z warunków tworzenia kontynentalnej przestrzeni społeczno-gospodarczej, na której mają odbywać się procesy integracji gospodarczej, społecznej, politycznej.
Regiony krajów unijnych charakteryzują się różną dynamiką i różnym scenariuszem rozwoju. Jednym z podstawowych celów Unii Europejskiej jest wyrównanie dysproporcji regionalnych w rozwoju gospodarczo-społecznym. Przestrzeń europejska, mimo usilnych działań zapobiegawczych UE, polaryzuje się coraz wyraźniej. Najbardziej dynamiczną i korzystną pozycję zajmują w niej wiodące metropolie, a także regiony stymulowane przez szczególnie silny napływ kapitału, inwestycji, osób, nowoczesnych technologii. Znaczącą pozycję w układzie przestrzennym Europy należy wspólnie wypracować, nasze Regiony muszą mieć bardzo silną bazę w mechanizmach współpracy dającą efekt synergiczny.
W przeciwnym razie izolacja, bezsensowna rywalizacja, wzajemne konkurowanie regionów sąsiedzkich położonych wzdłuż Kupieckiego Szlaku Via Regia osłabi je i zmarginalizuje. Wówczas indywidualne działania ośrodków miejskich, regionów, mogą okazać się nieskuteczne. Zgodność w polityce prowadzonej przez Unię Europejską, jak również przez poszczególne państwa w podejściu do współpracy regionów i ich rozwoju, oraz podejście do globalnej współpracy przez oddziaływanie na rynek euroazjatycki, dają dużą szansę na realizację przedsięwzięć mających na celu integrację, rozwój, promocję regionów poprzez nawiązanie do tradycji Kupieckiego Szlaku Via Regia.
Dlatego też podjęliśmy działania mające na celu stworzenie ram organizacyjno - prawnych na polskim odcinku drogi, które zakończyły się sukcesem doprowadzającym do założenia stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego (tj. gmin, miast, powiatów i województw). I Walne Zgromadzenie odbyło się 17 czerwca 2005 r. we Wrocławiu. W dniu 3 sierpnia 2005 r. złożyliśmy wniosek wraz z kompletem dokumentów w Krajowym Rejestrze Sądowym. I tak decyzją Sądu Rejonowego w Rzeszowie z dn. 6.12.2005 r. dokonano pod numerem KRS 0000246433 wpisu Stowarzyszenia "Na Kupieckim Szlaku" do Krajowego Rejestru Sądowego.
Członkami założycielami są: Bolesławiec, Legnica, Wrocław, Opole, Tarnów, Dębica, Krosno, Przeworsk, Jarosław - Miasto, Przemyśl oraz Powiat Jarosławski.
Powstanie Stowarzyszenia "Na Kupieckim Szlaku" ma na celu skoordynowanie oraz wzajemne wsparcie działań promocyjnych, rozwojowych, inwestycyjnych w zakresie kultury, nauki, turystyki, gospodarki gmin i regionów położonych wzdłuż historycznego szlaku handlowego wiodącego z Niemiec nad Morze Czarne. Działania mają na celu wykazanie strategicznego znaczenia trasy A-4 oraz podkreślenie atrakcyjności terenów położonych wzdłuż jej biegu.
Współpraca ma się opierać na bazie tradycji historycznej głównego szlaku handlowego Europy. Rozwój trasy A-4 jako realnej alternatywy do pozostałych europejskich połączeń komunikacyjnych ma być podstawą rozwoju gospodarczego i społecznego całego obszaru wzdłuż tej drogi.
Podkreślenie, umacnianie poczucia europejskiej jedności, uniwersalności z jednoczesnym akcentowaniem i wykazaniem unikatowości, wyjątkowości regionów leżących na dawnym szlaku handlowym będzie pomocne w promocji samorządów zrzeszonych w Stowarzyszeniu. Wspólne działania wraz z innymi samorządami zwiększą szansę rozwojowe gmin i regionów. Do zapoznania się ze szczegółowym zakresem celów, zadań oraz sposobów ich realizacji odsyłam Państwa do lektury statutu Stowarzyszenia. Statut w wersji elektronicznej dostępny jest na stronie internetowej: www.bip.jarolaw.um.gov.pl
Czynię to ze względu na szeroki wachlarz zadań jak również dlatego, że przejdę teraz do skrótowego przedstawienie Programu "Na Kupieckim Szlaku", który był kanwą, inspiracją określającą cele powołanego stowarzyszenia.
Podstawowym przesłaniem projektu jest: europejska promocja, integracja miast i regionów.
Myśl przewodnia Projektu: WSPÓLNA PRZESZŁOŚĆ - WSPÓLNA DROGA - WSPÓLNA PRZYSZŁOŚĆ
Temat podstawowy
Celem projektu jest wzmocnienie poczucia europejskiej jedności uczestniczących regionów, a jednocześnie podkreślenie ich odmienności i wyjątkowości, zwłaszcza w sferze tradycji i kultury.
Wykreowanie znaczenia szlaku komunikacyjnego /A4/ jako alternatywy dla pozostałych połączeń europejskich - jako pasa o podwyższonej aktywności społeczno-gospodarczej. Identyfikacja potrzeb i zamierzeń inwestycyjnych - wykreowanie europejskich, krajowych i regionalnych biegunów wzrostu. Rozwój komunikacji i budowa informacyjnej bazy danych dla rozwoju współpracy pomiędzy regionami, miastami. Tworzenie szeroko rozumianej platformy wymiany "Dobrych Praktyk" i rozpoznania rynku.
Odrodzenie i reaktywowanie historycznego szlaku handlowego biegnącego z zachodu na wschód, który w latach swojej świetności przysparzał wielkich dochodów wędrującym kupcom i rodom mieszczańskim wielu miast.
Ten historyczny szlak wiódł z Niemiec poprzez Polskę (Śląsk, Małopolskę), Ukrainę nad Morze Czarne.
Organizatorzy
Komitet Organizacyjny w skład którego wchodzą przedstawiciele samorządów miast, regionów uczestniczących, stowarzyszeń jednostek samorządu terytorialnego, kulturalnych, naukowych, gospodarczych, placówek oświaty, kultury, sportu, lokalnych organizacji turystycznych i inni.
Budżet imprezy
- budżet lokalny: samorząd miejski, powiatowy, sponsorzy strategiczni, media, podmioty gospodarcze i inni,
- budżet regionalny: urząd marszałkowski, sponsorzy strategiczni, media, podmioty gospodarcze, regionalne organizacje turystyczne, agencje gospodarcze, regionalne izby przemysłowo-handlowe i inni,
- dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej - współpraca międzyregionalna z budżetu instytucji centralnych, fundacji o zasięgu ogólnopolskim i międzynarodowym i inni.
Ramy organizacyjne
- Proponowane miasta, regiony partnerskie leżące wzdłuż Kupieckiego Szlaku Via Regia: Frankfurt, Norymberga, Erfurt, Lipsk, Drezno, Görlitz - Zgorzelec, Wrocław, Opole, Katowice, Kraków, Tarnów, Dębica, Rzeszów, Jarosław, Przemyśl, Lwów, Odessa - oczywiście możliwe inne propozycje.
- Termin imprezy: corocznie od maja do października, każda impreza miejska powinna trwać 3 - 4 dni w kolejne weekendy.
- Trasa imprezy "NA KUPIECKIM SZLAKU" impreza (jarmark) odbywający się kolejno w każdym z miast partnerskich na szlaku od Frankfurtu-Norymbergii do Odessy przez Polskę południową, coroczna impreza, której program rozpoczynać się będzie raz w Frankfurcie-Norymberdze, natomiast w kolejnym roku w Odessie.
- W każdym mieście uczestniczą wystawcy tylko z miast partnerskich promując dorobek wielu środowisk związanych z danym miastem i regionem.
- Charakter wystaw: propozycje gospodarczo - kulturalno - turystyczne przedstawiane firmom i mieszkańcom.
- W ramach imprezy planowane są konferencje naukowe, gospodarcze, panele, seminaria, itp.
- Podejmowanie działań integrujących społeczność lokalną, regionalną, oraz promocja i wzmacnianie idei integracji europejskiej w krajach aspirujących.
- Prace badawcze i studyjne w celu opracowania strategii rozwoju gospodarczo - przestrzennego (opracowanie strategii krótko, średnio i długoterminowych) oraz budowanie bazy tzw. "Dobrych praktyk" i monitorowanie ich poprzez badania zarówno o charakterze rynkowym (możliwości rozwoju rynku, pojemności, jakości), a także społecznym (poznanie struktur konsumentów, ich preferencji, możliwości zaspokojenia ich potrzeb).
Na Kupieckim Szlaku Via Regia, którym ludzie z towarami, kulturą, religią i obyczajami przemierzali w karawanach kupieckich tysiące kilometrów dzielących Europę i Azję, był źródłem wiedzy o świecie, pożywką twórczego rozwoju, lekarstwem na zabójczą chorobę zaściankowości.
Ten niezwykły szlak był i jest symbolem integracji, jedności Regionów Europejskich.
Życząc Państwu wielu sukcesów pozostaję z nadzieją na kolejne spotkania Na Kupieckim Szlaku Via Regia.
Z ostatniej chwili:
W dniu 6.01.2006 r. na posiedzeniu Senatu PWSZ została podjęta jednogłośnie uchwała o przystąpieniu PWSZ do Stowarzyszenia Na Kupieckim Szlaku jako członka wspierającego.
Trzydzieści jednostek samorządu terytorialnego (gminy miejskie i wiejskie, powiaty) położonych na trasie Kupieckiego Szlaku wyraziły zainteresowanie wstąpieniem i wolą współrealizacji programu Stowarzyszenia Na Kupieckim Szlaku. Przesłano im pełną dokumentację celem zapoznania się i podjęcia decyzji.
