Rynek okolony jest zwartą zabudową, głównie jednopiętrowych kamienic, mających swoje początki przynajmniej w XVI wieku (działki wytyczone w trakcie translokacji). W większości kamienic oryginalnym pozostał ich układ wewnętrzny, piwnice i mury, natomiast elewacje - głównie eklektyczne - pochodzą z XIX i początku XX wieku.
A jak wyglądały jarosławskie kamienice można sobie wyobrazić oglądając kamienicę Orsettich. Zbudowana w końcu XVI wieku, przebudowana przez Wilhelma Orsettiego Włocha z pochodzenia, należy do najpiękniejszych późnorenesansowych kamienic mieszczańskich w Polsce. Jest symbolem Jarosławia, znakiem jego świetności w okresie staropolskim i wielkiego znaczenia w skali europejskiej które wyrosło na bazie międzynarodowego handlu. Masywna bryła kamienicy zwieńczona została attyką wykończoną wysokim grzebieniem, przez co cała budowla zyskała na lekkości, którą dodatkowo podkreślają ażurowe podcienia i detal architektoniczny. Po II wojnie kamienicę przeznaczono na cele muzealne.
Muzeum w Jarosławiu działa od 1925 roku. Początkowo mieściło się w Ratuszu, później w kamienicy nr 5 w rynku, by w końcu znaleźć pomieszczenie w kamienicy Orsettich.
Koncepcja ekspozycji muzealnych podporządkowana została dawnemu charakterowi kamienicy, która zachowała oryginalny układ wewnętrzny.
Na parterze, w sieni dolnej i w sklepie, eksponowane są muzealia związane z historią miasta i regionu, a w pięknej dużej sali, zwanej Wielką Izbą, ozdobionej drewnianym stropem i figuralną polichromią z 1 połowy XVII wieku znajdują się obiekty podkreślające reprezentacyjny charakter Wielkich Izb.
Na piętrze, które miało charakter mieszkalny, wystawy ukazują stylizowane wnętrza mieszczańskie. Zwiedzając Muzeum warto zwrócić uwagę na XVII wieczne posadzki zwane wtedy olstrychem oraz fragmenty polichromii z XVII ("paski"), XVIII i XIX wieku.
Krystyna Kieferling, Zofia Kostka-Bieńkowska