Część II - Publikacja wystąpień obecnych podczas I. Walnego Zgromadzenia Stowarzyszenia "Na Kupieckim Szlaku" Posłów do Parlamentu Europejskiego: Józef Piniora oraz Grażyny Staniszewskiej oraz Prezydenta Wrocławia Rafała Dutkiewicza.
Eurodeputowany Józef Pinior podjął temat usytuowania Stowarzyszenia "Na Kupieckim Szlaku" w strukturach unijnych, polityce proregionalnej:
"Chciałem
podzielić się z Państwem dwoma refleksjami, które bardzo poważnie
dotyczą Państwa działalności - pierwsza dotyczy naszej działalności w
Unii Europejskiej, druga będzie moją próbą nawiązania do tych tradycji
historycznych, na których Państwo się w tej chwili opieracie. Unia
Europejska stwarza fantastyczne możliwości modernizacji dla naszego
kraju. Są tacy, którzy twierdzą, że ostatnia tego typu fala
modernizacyjna dotyczyła Polski w okresie Kazimierza Wielkiego.
Jakkolwiek by było, mamy poczucie historyczności czasów, w których
żyjemy w dobrym znaczeniu tego słowa. Polska od średniowiecza
prawdopodobnie nigdy nie miała tak ogromnej szansy w rozwoju
cywilizacyjnym, jak to jest związane w tej chwili. Na co dzień jestem
pod wrażeniem tego, jak czonkowie Unii Europejskiej potrafią
prezentować siebie, reklamować swoje regiony europejskie. To jest pewna
nowa dynamika, która nie dotarła jeszcze do świadomości polskiego
społeczeństwa. Mamy do czynienia z ogromnym ożywieniem gospodarczym,
kulturowym regionów w krajach należących do Unii Europejskiej. Sądzę,
że ta inicjatywa Stowarzyszenia "Na Kupieckim Szlaku" ma ogromne szanse
stać się jedną z wiodących inicjatyw w nowych krajach członkowskich,
która pokazuje pewną nową dynamikę cywilizacyjną opartą na tradycji
historycznej. Jesteśmy do państwa dyspozycji w ewentualnych
prezentacjach Stowarzyszenia na forum Parlamentu Europejskiego. Druga
uwaga, którą się chciałem z Państwem podzielić, jest bardzo wychodząca
w przyszłość, ale osadzona na tradycji historycznej, na której Państwo
w tej chwili się kształtujecie.
Otóż główna dynamika gospodarcza w cywilizacji europejskiej była związana ze szlakiem wschód - zachód, ona szła równoleżnikowo od głębokiej starożytności, od "Aleksandra Wielkiego", do późnego średniowiecza. Pierwsze wielkie miasta powstają właśnie na szlaku zachód - wschód; Wrocław, Kraków to dalej sięga do jedwabnego szlaku. To była nić, która tworzyła nowoczesną Europę. W tej chwili bardzo wyraźnie wracamy w Europie do tej historycznej, tradycyjnej dynamiki rozwoju cywilizacyjnego i tutaj pojawiają się przed Polską zupełnie nieprawdopodobne możliwości - wiąże się to oczywiście z faktem demokratyzacji Europy Wschodniej, z tym co się stało na Ukrainie, ale także w rejonie Kaukazu, na Bliskim Wschodzie i w rejonie Azji Centralnej. To są rzeczy może abstrakcyjne, o których w tej chwili mówię, ale chcę zwrócić uwagę, że Państwa Stowarzyszenie bez wątpienia, prędzej czy później, wpisze się w dynamikę rozwoju gospodarczego właśnie tego regionu; szeroko pojętej Europy wychodzącej poza "właściwą Europą", która będzie nadawała dynamikę rozwoju gospodarczego tej części Euroazji XXI wieku. Przemówienie kończę uwagą bardzo przyszłościową: to, co Państwo robią tu i teraz wynika z dynamiki tego, co istnieje w waszych miejscowościach, moim zdaniem jest inicjatywą, która jest ukierunkowana bardzo daleko w przyszłość. Jestem do Państwa dyspozycji jeżeli uznacie, że pomoc europarlamentarzystów jest potrzebna, to ja i moje Biuro Parlamentu Europejskiego jesteśmy do dyspozycji Państwa Stowarzyszenia. Życzę powodzenia w tej inicjatywie i życzę rozwoju tym samorządom i miastom, które w tej chwili tą inicjatywę tworzą. Życzę sukcesów".
Następnie Posłanka do Parlamentu Europejskiego Pani Grażyna Staniszewska powiedziała: "Pan Przewodniczący zapytał czy Unia Europejska popiera takie projekty - ja chcę powiedzieć, że gorąco popiera wszystko, co wykracza poza granicę jednej gminy, a jeszcze bardziej wszystko, co wykracza poza granice jednego regionu lub jednego kraju jest bardzo, bardzo popierane dlatego, że ideą Unii Europejskiej jest to, aby wszyscy się ze sobą nawzajem wymieniali, spotykali, bo wtedy nie będzie kłótni, nie będzie wojen. Jest to jedna z idei, choć Unia Europejska jest jednym z trudnych eksperymentów - to widzę po roku funkcjonowania. Europa, to mnóstwo drobnych krajów, które bez przerwy przez tysiące lat i dłużej prowadziły pomiędzy sobą wojny i siłą wyszarpywały nawzajem sobie ziemie, zdobywały miasta - taka jest nasza historia europejska i nagle po największej katastrofie, po II - giej wojnie światowej, postanowiono zerwać z tą tradycją i ogłosić, że teraz mamy program pod tytułem "kochajmy się!". W praktyce to wychodzi różnie, bardzo jest jednak dużo problemów, bo to są właśnie te tysiąclecia odrębnej historii, historii wojen i kłótni. Dlatego tak niezwykle ważne są projekty, które skupiają uwagę na rozwoju gospodarczym, na walorach turystycznych i zachęcają do wzajemnych odwiedzin. Ja tak rozumiem, że pomysł stworzenia Stowarzyszenia "Na Kupieckim Szlaku", to jest pomysł na współpracę gospodarczą, ale to jest też pomysł bardzo ważny turystyczny, który może przyciągnąć mnóstwo turystów zainteresowanych historią kupiectwa, życia gospodarczego. W Polsce takich projektów mamy bardzo mało, jeden z najsłynniejszych, ale nie dotykający bezpośrednio wielokierunkowej gospodarki, tylko ukierunkowany na turystykę to jest "Podlaski Szlak Bociani", który uzyskał w ubiegłym roku nagrodę europejską za świetny pomysł i który wiedzie przez wiele gmin - wiadomo Polska jest siedzibą, stolicą bociana europejskiego - przyciągnął turystów kilka razy więcej. Sama patronuję podobnemu projektowi "Wiślanej Trasie Rowerowej", która będzie prowadziła wzdłuż ośmiu województw, to jest połowa polskich województw. Bardzo trudno jest zgrać te województwa, żeby chciały współpracować w jednym projekcie i żeby chciały się podporządkować jednemu pomysłowi i jednemu sposobowi realizacji - naprawdę bardzo trudno. Uważam, że "kupiecki szlak" jest fantastycznym tematem odbudowy pewnej współpracy gospodarczej, ale też i stworzenia atrakcji turystycznej dla specyficznego odbiorcy i specyficznego turysty. Jestem przekonana, że to będzie aktywne Stowarzyszenie i że ten szlak będzie aktywny dlatego, że ma temat - to jest najważniejsze. Deklaruję gotowość do spotkania się z gminami śląskimi aby przekonać je o słuszności inicjatywy, że szkoda byłoby żeby była taka przerwa w kupieckim szlaku".
Prezydent Wrocławia Rafał Dutkiewicz podzielił się z uczestnikami Zgromadzenia refleksjami:
"Panie
Przewodniczący, Panie i Panowie, jestem bardzo zaszczycony tym
spotkaniem, bardzo się cieszę, że tak wspaniałe grono się tutaj
zebrało. Jest mi niezwykle miło, że właśnie we Wrocławiu odbywa się to
spotkanie, bo Wrocław ma bardzo głębokie korzenie i był od dawna bardzo
"porządnym" kupieckiem miastem. Jest rzecz, którą opowiadam z lubością,
to jest cytat z aktu, którym były nadane prawa miejskie Krakowowi -
mianowicie, kiedy książe Bolesław nadawał prawa miejskie Krakowowi, to
były tam napisane dwa ważne dla Wrocławia zdania: pierwsze zdanie było
takie, że się nadaje prawa miejskie Krakowowi tak jak 50 lat wcześniej
zostały nadane Wrocławiowi , a drugie zdanie, które jest jeszcze
ważniejsze, którego treść jest niepokojąca brzmi tak:
<...
z tym, że życie ma płynąć w Krakowie nie tak, jak płynie we Wrocławiu,
tylko tak, jak we Wrocławiu płynąć powinno...>. Ogromnie dziękuję za
tę możliwość spotkania, bardzo Państwa wszystkich pozdrawiam i proszę o
dalsze procedowanie".
Zbigniew Możdżeń
Sekretarz Generalny Stowarzyszenia
"Na Kupieckim Szlaku"
P.S.
Powstanie Stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego "Na Kupieckim Szlaku" ma na celu skoordynowanie oraz wzajemne wsparcie działań promocyjnych, rozwojowych, inwestycyjnych w zakresie kultury, nauki, turystyki i gospodarki, gmin i regionów położonych wzdłuż historycznego szlaku handlowego z Hiszpanii nad Morze Czarne. Działania Stowarzyszenia mają na celu wykazanie strategicznego znaczenia trasy A-4 oraz podkreślenie atrakcyjności terenów położonych wzdłuż jej biegu.
Współpraca ma się opierać na bazie tradycji historycznej głównego szlaku handlowego Europy. Rozwój trasy A-4 jako realnej alternatywy do pozostałych europejskich połączeń komunikacyjnych ma być podstawą rozwoju gospodarczego i społecznego całego obszaru wzdłuż przebiegu tej drogi. Podkreślenie europejskości szlaku z Norymbergii do Odessy, z jednoczesnym wykazaniem unikatowości i wyjątkowości regionów leżących na dawnym szlaku handlowym będzie pomocne w promocji samorządów zrzeszonych w Stowarzyszeniu. Działania wraz innymi samorządami zwiększą szanse rozwojowe gmin i regionów.
Staranie się o środki z Unii Europejskiej na zadania realizowane przez samorządy w znacznej części są możliwe jedynie na działania o znaczeniu ponadregionalnym. Realizacja takich projektów wymaga, ze względu na swoją specyfikę, współdziałania kilkunastu czy kilkudziesięciu partnerów. Ubieganie się np. o środki z programu INTRREG III B CADSES wymaga scisłego współdziałania partnerów projektów.
Zbigniew Możdżeń
Z ostatniej chwili
W
dniach 20-21 września 2005 r. w Jarosławiu odbędzie się wystawa dorobku
regionów europejskich leżących wzdłuż szlaku od Santiago de Compostello
(Hiszpania) do Odessy (Ukraina). Wystawa jest możliwa dzięki
zaakceptowanemu przez Unię Europejską wspólnemu projektowi Niemiec,
Polski i Ukrainy pn. "Na Kupieckim Szlaku Via Regia - Europejska Droga
Kultury".
Dofinansowanie projektu w 100% ponosi Unia Europejska, która przeznaczyła stosowne środki na ten cel (ok. 400 tys. EURO) bez ponoszenia kosztów przez Jarosław. Wstęp na wystawę jest bezpłatny.
Jest
to pierwszy przypadek tak dużej promocji w histori miasta Jarosławia w
5 - ciu państwach europejskich (Hiszpania, Francja, Niemcy, Polska i
Ukraina), w materiałach multimedialnych promujących region podkarpacki
(w tym Jarosław, Przemyśl i Rzeszów).
Serdecznie zapraszam mieszkańców Jarosławia i okolic.
Zbigniew Możdżeń
