Czy czytanie książki telefonicznej może być interesujące? (cz. 2)
Oddzielny rozdział przysługuje niewątpliwie najliczniej
reprezentowanym w międzywojennym jarosławskim spisie telefonów
z 1930 r., przedstawicielom handlu i usług oraz (nazywanym tak
wówczas) fabrykantom.
W tej branży na pierwszy plan wybijają się zakłady
produkcyjne: Parowa Fabryka Ciast i Cukrów dr Stanisława Gurgula
przy ul. 3 Maja, Przetwórnia Mięsa i Tłuszczów Kazimierza
Bakalarza posiadającego wędliniarnię na Placu Mickiewicza
(bekoniarnia, na bazie której powstały obecne Zakłady Mięsne
wybudowana została dopiero w 1932 r.), Pierwsza Małopolska
Mechaniczna Fabryka Wstążek Jedwabnych Salika i Reifera przy ul.
Poniatowskiego 26, Fabryka Wyrobów Żelaznych Antoniego
Dymnickiego przy ul. Głowackiego 4, Fabryka Wódek Ch. Friedberga
przy ul. Trybunalskiej 1, Fabryka Ciast i Pierników Kazimierza
Kuźniarowskiego przy ul. Spytka 14 (rodzinne tradycje w tej
branży kultywowane są do dzisiaj w Wytwórni Wyrobów
Cukierniczych przy ul. Przemyskiej), Pracownia Mechaniczna
Bronisława Szumlakowskiego przy ul. Badeniego (ob. Przemyska),
Przedsiębiorstwo Młynarskie "Kruhel" i Państwowa Fabryka Olejów
Mineralnych "Polmin".
W branży usługowej na wzmiankę zasługuje niewątpliwie Baumgarten
Salomon prowadzący drukarnię, a ponadto trudniący się handlem
papierem przy ul. Grunwaldzkiej 4, Polska Drukarnia Spółdzielcza przy ul. Lubelskiej 6, Jan Pretorius właściciel
piekarni przy ul. Badeniego i młyna parowego, oraz Fisch Naftali
współwłaściciel narodowego młyna parowego zam. przy ul.
Słowackiego 26.
Największą grupę międzywojennych abonentów telefonicznych
stanowią jednak przedstawiciele różnorakich, często już dzisiaj
zapomnianych branż handlu. Ze względu na szczupłość miejsca
skupimy się tylko na tych najciekawszych, takich jak: Blatt Leon
- magazyn ubrań męskich, damskich i dziecinnych oraz skład
futer, Blatt Salomon dostawca mięsa i handlarz bydła ul.
Zamkowa 158, Chrześcijańska Spółka Handlowa, Domiczek Karol
reprezentacja Arcyksięskiego browaru w Żywcu przy ul. Kraszewskiego 24, Freudenheim i Ska reprezentacja browaru
Okocimskiego przy ul. Kilińskiego 6, Blücker Adolf skład farb
i materiałów budowlanych, Galler Mathias skład mąki przy ul.
Sobieskiego 12, Giliciński Józef hurtowa i detaliczna sprzedaż
wędlin, Glanz Zacharjasz skład papieru, galanterii i przyborów
fotograficznych przy ul. Grunwaldzkiej 16, Haut Henryk
właściciel domu towarowego "Imperial", Skład skór i przyborów
szewskich Rynek 11, Kurzman Henryk skład mebli na Placu
Mickiewicza 2, Ludmer Izak ziemiopłody i nabiał przy ul. Słowackiego, Sobel Maksymilian Jarosławski eksport jaj, Niziński
Tadeusz hurt tytoniu ul. Sobieskiego 5, Pachter Adolf hurtowa
i detaliczna sprzedaż węgla górnośląskiego i krajowego z kopalni
"Szyb Sobieski", Państwowa hurtownia wódek nr 46 na Brzostkowie, Piekarski Bronisław handel rzeźnicko - piekarski i
eksport przy ul. Zamkowej 226, Potscher Ignacy dostawa zboża i
siana dla wojska ul. Kraszewskiego 101, Reich Dawid skład skór
surowych ul. Zamkowa 215, Ritter Zygmunt kupno i sprzedaż koni
wyjazdowych, roboczych i eksport koni, Rozenblatt Fryderyk
reprezentacja koncernów węgla, Składnica Kółek Rolniczych,
Steibeck Wolf hurtownia kolonjalna i nafty, Szkolnicki
Mieczysław skup i eksport nierogacizny ul. Poniatowskiego,
oraz Weinstein S. komisowa sprzedaż owoców południowych i
towarów kolonjalnych przy ul. Ostrogskich 2.
Interesy handlowe, męcząca podróż na Kresy czy odwiedziny u
licznie w tym czasie skoszarowanych w Jarosławiu żołnierzy,
zmuszały niejednokrotnie przybyszów do krótszego lub dłuższego
pobytu w naszym mieście. W takich przypadkach swe podwoje
otwierał Hotel "City" przy ul. Grunwaldzkiej 22 będący
własnością F. Linda oraz Hotel "ROYAL" przy ul. Słowackiego,
którego właścicielem był Abraham Majersfeld. Mniemać należy,
że przedwojenni obywatele Jarosławia nie żyli wyłącznie pracą
i robieniem interesów. W wolnych chwilach zdarzało się im
zapewne zażywać różnorakich rozrywek. Okazję ku temu dawał
między innymi Klub Towarzyski przy ul. Grunwaldzkiej 1, Bar
amerykański z kawiarnią naprzeciw dworca kolejowego prowadzony
przez Józefa Beera, Kawiarnia "GRAND" Salomona Altschüllera i
restauracja Halperna Maurycego przy ul. Słowackiego 9.
(cdn.) Zbigniew Zięba