Dzisiejsze obrady Rady Miasta oceniające wykonanie budżetu za 2005 rok, to po sesji budżetowej najistotniejsze obrady w funkcjonowaniu samorządu miejskiego. Instytucja absolutorium samorządowego ustanowiona w ustawie z 20 czerwca 2002 r. o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta wprowadziła istotne zmiany w ustawie z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Z mocy art.18 a ust.1 Rada Gminy kontroluje działalność Burmistrza Miasta i miejskich jednostek organizacyjnych poprzez Komisję Rewizyjną. W oparciu o art.28 a ust.1 Rada Miasta nie udzielając Burmistrzowi absolutorium jest zobowiązana przeprowadzić referendum w sprawie jego odwołania. Tak więc dzisiejsze obrady są bardzo istotnym ogniwem w systemie demokratycznego sprawowania władzy poprzez samorządy lokalne. Przypominam o tej zasadzie, by z całą odpowiedzialnością dokonać oceny wykonania budżetu miasta Jarosławia za ubiegły rok. Zwracam też uwagę na zapis art. 28 ust.1 ustawy o samorządzie gminnym, że tylko Rada Miasta w jawnym głosowaniu udziela, bądź nie udziela absolutorium Burmistrzowi. Opinię Komisji Rewizyjnej oraz RIO są wymagane w oparciu art.18 a ust.3, ale o niczym nie przesądzają. RIO w swej opinii do sprawozdania Burmistrza Miasta z wykonania budżetu stwierdza jedynie czy jest on prawidłowy, jeśli chodzi o względy formalno - prawne. Oceny wykonania budżetu dokonuje Rada. RIO w swoim uzasadnieniu do pozytywnej opinii w pkt. 6 pominęła bardzo istotny element oceny; ograniczyła się do analizy długu miasta na koniec 2005 r. w stosunku do wykonanych dochodów. Jest on faktycznie wysoki, ale jedynie 16,39 % w stosunku do dochodów.
RIO nie podała natomiast i Radni także w sprawozdaniu nie odczytali, jakie jest zadłużenie miasta jeśli chodzi o spłatę kredytów, rat i pożyczek oraz kwot wynikających z udzielonych poręczeń wraz z odsetkami, których wartość nie może w stosunku do dochodów przekraczać 15 %. Wskaźnik ten z pewnością nie jest tak optymistyczny. RIO nie zwróciła także uwagi na fakt, że w dziale 70050 Administracja Publiczna w załączniku nr 2 do uchwały budżetowej w rozdz. 75023 Urzędy Gmin wydatki na Urząd Miasta, dokonano innego zapisu w uchwale budżetowej, a innego natomiast w sprawozdaniu. W uchwale budżetowej podano wydatki bieżące i ich kwotę w tym wynagrodzenia i pochodne. W sprawozdaniu natomiast wydatki na wynagrodzenia i pochodne w tym wydatki bieżące, a zatem dokonano czegoś, co nie pozwala na faktyczną ocenę, jak wydatki bieżące mają się do wydatków ogółem. W projekcie i w uchwalonym na 2005 rok budżecie w rozdziale 75023 ten zapis wyglądał następująco: wydatki bieżące 6.322.000, w tym wynagrodzenia i pochodne od wynagrodzeń 5.911,340. Natomiast w sprawozdaniu jest zapis: urzędy gmin w tym wydatki na wynagrodzenia i pochodne 5.024,340 a wydatki bieżące 1.589.011. Pozostawiono jedynie bez zmian wydatki inwestycyjne w jednym i drugim zapisie. Porównując kwalifikacje wydatków w uchwale budżetowej do przedłożonego sprawozdania stwierdza się, że nie są one porównywalne. Proszę więc Burmistrza Miasta o wyjaśnienie Wysokiej Radzie dlaczego zapis rozdz. 75023 sprawozdania nie jest analogiczny do uchwały budżetowej? W projekcie uchwały budżetowej na 2005 r. w rozdz. 750 Administracja publiczna w rozdz. 75023 w części opisowej nie znalazłem zapisu, że Burmistrz Miasta planuje udzielić 9 dopłat do czesnego na studia wyższe dla 9 pracowników oraz 3 dopłat do czesnego na studia podyplomowe. Nie wiem czy społeczność lokalna życzy sobie, aby Burmistrz Miasta w ich imieniu był sponsorem studiów dla urzędników administracji miejskiej. Wiemy ile kontrowersji budziło finansowanie studiów p. Burmistrza na początku jego działalności. Zgodnie z konstytucyjną zasadą jawności działań jednostek samorządu terytorialnego oraz jawności finansów publicznych żądam, by Burmistrz Miasta na dzisiejszej sesji podał jacy pracownicy korzystają z dopłat do studiów wyższych, a jacy do studiów podyplomowych oraz jakiego rzędu są to kwoty. Proszę wyjaśnić czy w Pana kompetencji bez zgody Rady mogą być udzielane dopłaty do czesnego, zwłaszcza, że nie było to w uchwale budżetowej. Analizując realizację budżetu za 2005 rok po stronie dochodów stwierdzam, że ponad planowe dochody z tytułu podatków od osób fizycznych i prawnych nie są wielkim sukcesem urzędu i Burmistrza, ponieważ zostały zaniżone w projekcie uchwały budżetowej kwoty planowanego dochodu z tytułu podatku. Burmistrz nie zrealizował dochodów w działach; 600, 700, 710, 854. w dziale 700 Gospodarka Mieszkaniowa - nie zrealizowano dochodów w kwocie ponad 400.000 zł, w tym z tytułu opłat za wieczyste użytkowanie 100.000 zł., natomiast wpływów ze sprzedaży składników majątkowych na kwotę 452.000. Realizacja tych dwóch pozycji dałaby dodatkowe dochody budżetowe w kwocie ponad 550.000 zł. Ile za te środki moglibyśmy wyremontować dróg, chodników, ulic oraz poprawić wizerunek naszego miasta? Po stronie wydatków budżet został wykonany w ujęciu finansowym w 97,7 %, ale trzeba zauważyć, że nie wykorzystano 1.790.137 zł. Wykonanie budżetu po stronie wydatków należy rozpatrywać w układzie uzyskania zaplanowanych efektów rzeczowych, bo tylko one są istotne dla mieszkańców miasta. W dziale 600 Transport i łączność - nie wykorzystano na zadania rzeczowe kwoty ponad 230.000 zł na drogi krajowe i drogi publiczne gminne. W pełni natomiast spożytkowano środki na drogi powiatowe. Nie wykorzystano środków w kwocie 73.000 zł na łącznik istniejącej drogi krajowej nr 4 do projektowanej obwodnicy. Nie wykorzystano środków w kwocie 47.000 zł na pomoc finansową dla Wojewódzkich Dróg Publicznych na przebudowę ulicy Pruchnickiej. W całości nie wydatkowano środków przeznaczonych na przedłużenie ul. Konfederackiej do osiedla Piłsudskiego. Co było tego powodem? Sprawozdanie nie wyjaśnia, a taki obowiązek niestety ciąży na Burmistrzu. W wydatkach inwestycyjnych na drogi publiczne gminne nie wykorzystano łącznie kwoty 186.000 zł. Kolejnym działem, w którym nie zrealizowano zadań rzeczowych to dział 700 - Gospodarka Mieszkaniowa. Szczególnie bolesny jest fakt opóźnień w budowie budynku socjalnego przy ul. Wróblewskiego. Z kwoty 834.000 zł wykorzystano zaledwie 85.000 zł, a 749.000 zł przemieszczono na konta niewygasające Urzędu Gminy. Czy przemieszczenie środków to wykonanie budżetu? Moim zdaniem - nie. Moim zdaniem kumulacja na kontach niewygasających jest tylko przechowywaniem środków, które tracą swoje wartości biorąc pod uwagę fakt wzrostu cen materiałów, usług, energii itd. W dziale 710 - Działalność Usługowa - wydatkowanie środków na opracowanie planów zagospodarowania przestrzennego jest żenujące. Na planowane w budżecie środki w kwocie 235.000 zł w trakcie roku, oczywiście za zgodą Rady obniżono do 160.000 zł, ale wykonano w 146.534 zł, zakończono jedynie opracowanie jednego z pięciu planów. Kuriozum stanowi opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego terenu pomiędzy ulicą Piekarską - Grunwaldzką - Sikorskiego. Plan ten podzielony na dwa etapy miał być zakończony w roku 2005. Nie został zakończony w ubiegłym roku i nie wiemy czy będzie zakończony w roku bieżącym. W dniu 24 października ubiegłego roku Burmistrz Miasta podpisał aneks do umowy na trzeci etap opracowania z terminem zakończenia w 2006 roku. Ile jeszcze tych etapów Panie Burmistrzu będzie, żeby zakończyć opracowanie tego tak istotnego dla miasta planu? Przykładem - negatywnym dla mnie jest to, że plan ten jest opracowany wbrew woli Radnych, wbrew woli ekspertów, specjalistów którzy wypowiadali się tu na tej Sali wielokrotnie i ich sugestie, ich zamierzenia nie zostały przyjęte przez p. Burmistrza w ostatecznych rozwiązaniach. Jak miasto może rozwijać się w sposób zgodny z prawami planowania przestrzennego, jeśli opracowanie planów zagospodarowania nie przebiega w sposób dynamiczny? To nie tylko teren przy ul. Piekarskiej, ale także Starówka, tereny przy ul. Pruchnickiej i inne obszary miejskie, które przy istnieniu planu pozwolą na harmonijną i zgodną z zagospodarowaniem przestrzennym zabudowę miasta. Nie będę dokonywał oceny realizacji zadań w tych działach, które nie mieszczą się w zakresie działań Komisji ds. Gospodarki Miejskiej, w tym - wykorzystanie środków na halę sportową i innych zadań gospodarczych państwa. Myślę, że o tym Radni w swoich wystąpieniach powiedzą. Ponieważ przed głosowaniem nad udzieleniem absolutorium Rada przyjmuje lub odrzuca sprawozdanie Burmistrza - wobec stwierdzonych nieprawidłowości w sprawozdaniu ja będę głosował za odrzuceniem tego sprawozdania.